Koudwaterbaden wellicht niet nuttig voor herstel tijdens toernooidagen

Er zijn nogal wat sporten waarbij sporters meermalen per dag een zeer intensieve inspanning moeten leveren, zoals judo, zwemmen en baanwielrennen. Om op dezelfde dag nogmaals zo goed mogelijk te presteren is een snel herstel natuurlijk essentieel.

De vraag of sporters na een intensieve inspanning wel of niet in een koud bad moeten gaan zitten om het herstel te bevorderen, blijft onderwerp van discussie. Hoewel er steeds meer aanwijzingen zijn dat koudwaterbaden weinig meerwaarde hebben voor het verkorten van de hersteltijd, zijn er nog genoeg bekende sporters die vertrouwen op de eventuele helende werking van een koud bad.

Dat sporters in ieder geval niet na elke zware inspanning in een koud bad moeten gaan zitten is recent duidelijk geworden. Deze aanpak kan zelfs ten koste gaan van de krachtprestatie.

Of een koudwaterbad het herstel op korte termijn kan bevorderen is nu uitgezocht door Peter Christensen en Jens Bangsbo, twee bekende onderzoekers op het gebied van herstel.

Thuiskomen van een koude kermis

Sporters hoeven niet in een koud bad te gaan zitten om sneller te herstellen als zij twee keer op een dag een zware inspanning moeten leveren. Wielrenners die eerst ongeveer vier minuten zo hard mogelijk hebben gefietst, trappen drie uur later even hard als zij een kwartier lang tot hun navel in water van 15 ⁰C hebben gezeten in vergelijking met wanneer zij dat niet doen. De onderzoekers hebben voor 4 minuten gekozen omdat dat gelijk staat aan de tijd die baanwielrenners nodig hebben tijdens een 4 km achtervolging.

Naast het feit dat het nemen van een koud bad geen effect heeft op het herstel van prestatie heeft het ook geen effect op de hoeveelheid melkzuur in het bloed. Zowel in rust als na inspanning blijkt het nemen van een koud bad geen effect te hebben op de afvoer van melkzuur.

Wat dit onderzoek wedstrijd- en sportspecifiek maakt en waarmee het zich onderscheidt van eerder gepubliceerd onderzoek, is dat de wielrenners na hun eerste inspanning enkele minuten rustig uitfietsten en vervolgens al dan niet het koudwaterbad instapten. In ander onderzoek moesten de deelnemers vaak direct na de inspanning op een stoel gaan zitten of in een bed gaan liggen en mochten zij sowieso niet uitfietsen. Dat staat erg ver af van de sportpraktijk. Daarnaast kregen de wielrenners in dit onderzoek ook een hersteldrank met eiwitten en koolhydraten, ook een normale gang van zaken bij wedstrijdsporten.

Conclusie

Hoewel dit slechts één onderzoek betreft, doet het serieus de vraag rijzen of het gebruik van koelbaden tussen wedstrijden die elkaar in korte tijd opvolgen zinvol is. Temeer daar het onderzoek betreft met een voor topsport representatieve opzet, dat is uitgevoerd door gerenommeerde onderzoekers.

Er is in dit onderzoek niet gekeken naar het gevoel van sporters. Wellicht vinden de wielrenners het wel fijn om in een koud bad te stappen. Maar ongeacht of de sporters het nu fijn vinden of niet, ze gaan er niet beter door presteren. Dus er is in dit geval ook geen sprake van een zogenaamd placebo-effect.