Shorttrack en de doorbloeding van de bovenbenen

In de studie van Hesfort et al. is het zuurstofgehalte en de hoeveelheid bloed in de bovenbenen gemeten tijdens shorttrack schaatsen. Is er verschil in de doorbloeding tijdens verschillende onderdelen van de race?

Zes mannelijke shorttrackers van olympisch niveau (gemiddeld 23 jaar) hebben deelgenomen aan de studie. Op een shorttrackbaan hebben de deelnemers een afstand van 500 m zo snel mogelijk geschaatst. Tijdens de race is met een draadloze saturatiemeter de zuurstofverzadiging in de bovenbeenspieren (de quadriceps) van beide benen gemeten. Er zijn vier verschillende fases geanalyseerd; het rechte schaatsstuk, het aansnijden van de bocht, het ‘hangen’ in de bocht en het beëindigen van de bocht.

De deelnemers legden de 500 m af in gemiddeld 44,8 sec. De zuurstofverzadiging daalde sterk aan het begin van de race en bleef na ongeveer 8 sec redelijk stabiel. De laagste gemiddelde zuurstofverzadiging die in de bovenbenen is gemeten bedroeg 37%. Er ontstaat echter een verschil in de zuurstofverzadiging tussen het linker- en het rechterbeen. In de bochten steunen de schaatsers op hun rechterbeen en wordt het linkerbeen van het ijs getild. De spierspanning in het linkerbeen neemt hierdoor af, waardoor de doorbloeding en de zuurstofverzadiging toenemen. De spierspanning van het rechterbeen vermindert niet, waardoor de doorbloeding en de zuurstofverzadiging laag blijven. Het onderzoek van Hesford et al. laat zien dat het ‘laag zitten’ bij schaatsen zorgt voor minder zuurstofverzadiging in de bovenbenen. Doordat tijdens het ‘hangen’ in de bochten op het rechterbeen werd gesteund, was het zuurstoftekort in het rechterbeen hoger dan in het linkerbeen. Nu bekend is dat het ‘hangen’ op het rechterbeen nadelig is voor de zuurstofverzadiging, kan worden nagedacht over andere technieken om de bocht door te komen. Hesford et al. suggereren dat het aanpassen van de techniek waarmee een shorttracker door de bocht gaat, zodat beide benen gelijk belast worden, kan leiden tot betere prestaties.

Het meten van de doorbloeding van de bovenbenen door middel van een saturatiemeter is niet de meest nauwkeurige methode, maar wel de best toepasbare methode in de sportsetting.

S. (Susan) Vrijkotte