TopsportTopics logo Alles over sport logo

Pre-cooling ter bevordering van duurprestaties in de hitte

Sinds de aanloop naar de Olympische Spelen van 2000 in Sydney is er wetenschappelijk gezien steeds meer belangstelling voor de vraag hoe een optimale fysieke duurprestatie te leveren is in een warme en vochtige omgeving.

Uitgebreide literatuurstudies laten zien dat technieken die ervoor zorgen dat de kerntemperatuur voorafgaande aan een duurinspanning daalt (de zogenaamde pre-cooling) prestatiebevorderend kunnen zijn [1,2]. Onder andere het onderdompelen in koud water en het koelen van de huid blijken effectieve technieken om de kerntemperatuur te laten dalen.

Mede doordat veel sportevenementen in de zomermaanden worden georganiseerd, blijft pre-cooling een ‘hot’ topic in de wetenschap. Zo zijn in de afgelopen Vuelta a Espana temperaturen gemeten van hoger dan 40 graden Celsius. De verwachte temperaturen bij het WK voetbal in Qatar in 2022 liggen zelfs nog hoger.

Lees ook de factsheet pre-coolen voor meer informatie.

Nu duidelijk is dat het koelen van het lichaam voorafgaande aan een duurinspanning in de hitte snelheidsbevorderend kan werken, wordt de aandacht verschoven naar de meest effectieve strategie. Tot op heden werden vooral de effecten van externe vormen van pre-cooling op de prestatie onderzocht, zoals de eerder benoemde onderdompeling in koud water. In Australië is nu onderzocht wat het effect is van de combinatie van externe koeling met interne koeling.

Onderzoek effect van de combinatie van externe koeling met interne koeling

Een elftal competitieve wielrenners (gemiddeld maximaal aeroob vermogen 449 Watt) is gevraagd drie keer een gesimuleerde tijdrit te rijden conform het olympische parcours van Peking (46,4 km). De testen werden uitgevoerd bij een temperatuur van 32 tot 35 graden Celsius en een luchtvochtigheid van vijftig tot zestig procent.

  • Eenmaal ondergingen de wielrenners geen pre-cooling, maar mochten ze tijdens de test wel naar eigen inzicht gekoeld water drinken (4 °C).
  • Eenmaal bestond de pre-cooling uit tien minuten onderdompeling in koud (10 °C) water tot halverwege het borstbeen, gevolgd door het twintig minuten lang dragen van een koelvest.
  • En eenmaal bestond de pre-cooling uit ijskoude handdoeken die gedurende dertig minuten om het bovenlichaam en de benen werden gewikkeld, in combinatie met het eten van veertien gram per kilogram lichaamsgewicht aan sportdrank in de vorm van ‘gecrusht’ ijs.

Uit de resultaten blijkt dat de wielrenners met de gecombineerde vorm van pre-cooling drie procent meer vermogen (284 Watt vs. 276 Watt) leverden en 1,3 procent sneller fietsten (1:19:06 vs. 1:20:12) dan wanneer ze geen pre-cooling ondergingen. De onderdompeling in koud water in combinatie met het gebruik van een koelvest resulteerde opmerkelijk genoeg niet in een prestatieverbetering.

Conclusies

De resultaten tonen aan dat de combinatie van interne met externe pre-cooling duurprestaties bevordert. Hoewel de interne pre-cooling hierbij een belangrijke bijdrage lijkt te hebben, wordt uit de studie van Ross et al. niet duidelijk hoe dit precies werkt. Zo blijkt onder andere dat de proefpersonen door de opgelegde hoeveelheid ‘gecrushte’ sportdrank meer water en meer koolhydraten innamen dan in de andere twee situaties. Ook zijn twee verschillende vormen van externe pre-cooling gebruikt, waardoor deze niet met elkaar vergeleken kunnen worden. Ondanks deze discussiepunten is de in deze studie gehanteerde pre-coolingstrategie, in tegenstelling tot veel bestaande strategieën, in een veldsetting praktisch goed uitvoerbaar. Wel wordt aanbevolen om eerst eens uit te proberen hoe het lichaam reageert op één kilogram ‘gecrushte’ sportdrank.

Bronnen

  1. Marino, FE (2002). Methods, advantages, and limitations of body cooling for exercise performance. Br. J. Sports Med., 36: 89-94.
  2. Quod, MJ, Martin, DT, Laursen, PB (2006). Cooling athletes before competition in the heat: comparison of techniques and practical considerations. Sports Med., 36: 671-682.
  3. Ross MLR, Garvican LA, Jeacocke NA, Laursen PB, Abbis CR, Martin DT, Burke LM. (2010) Novel Precooling Strategy Enhances Time Trail Cycling in the Heat. Med. Sci. Sports Exerc., 43: 123-133
Topsport
public, professional
samenvatting
effecten op prestatie