Veel vechtsporters zijn eigenlijk te zwaar voor de gewichtsklasse waarin zij uit willen komen. Dit betekent dat zij gewicht moeten verliezen om aan een wedstrijd in die klasse deel te mogen nemen. Het advies is om ruim van tevoren vooral vet kwijt te raken, zoals in het factsheet “Sporten in gewichtsklassen” staat beschreven. In de praktijk kiezen sporters vaak voor minder gezonde methodes. Door veel te zweten en weinig te drinken kunnen ze snel een paar kilo aan water verliezen. Dit kan echter slecht zijn voor de sportprestatie, en is waarschijnlijk op de lange termijn niet gezond.
Tijdens de weging
Spaanse onderzoekers wilden weten hoeveel top-vechtsporters uitgedroogd aan een wedstrijd begonnen, en of dit effect had op hun spierkracht en op de kans op een podiumplek. Daarom hebben ze 163 deelnemers die meededen aan de nationale kampioenschappen boksen, worstelen en taekwondo getest. Of sporters uitgedroogd waren is bepaald door hun urine te onderzoeken. Dit kan door de verhouding tussen mineralen en water te bepalen. Bij een vochttekort bevat urine namelijk naar verhouding veel mineralen en weinig water.
Meer dan 80 procent van de sporters had normaal gesproken een hoger gewicht dan hun wedstrijdklasse toeliet, en evenzoveel sporters waren op het moment van de officiële weging uitgedroogd; de helft hiervan zelfs ernstig.
Vlak voor de wedstrijd
Ongeveer 15 uur later, namelijk vlak voor de wedstrijd, hadden de sporters hun vochttekort gedeeltelijk hersteld. Ze hadden voldoende gedronken om vlak voor de wedstrijd beter te presteren bij het bankdrukken en een sprongtest dan op het moment van de weging. Toch bleek uit de analyse van hun urine wel dat ze nog steeds licht uitgedroogd waren.
Omdat ze na de weging veel gegeten en gedronken hadden was meer dan de helft (63 procent) van de sporters tijdens de wedstrijd zwaarder dan de gewichtsklasse officieel toestond. Als de onderzoekers alleen naar de medaillewinnaars in elke categorie keken, bleek het gewicht van 90 procent van hen boven de toegestane limiet te liggen.
Vergeleken met de “verliezers” van het toernooi waren degenen die een podiumplek wisten te behalen meer uitgedroogd tijdens de weging, maar ook beter in staat om dit tekort snel weer aan te vullen.
Conclusie
De meeste vechtsporters zijn op het moment van de weging bij een toernooi uitgedroogd. Zij kunnen dit vochttekort in de uren voor de wedstrijd wel gedeeltelijk herstellen. De auteurs vermoeden dat het zoveel voordeel heeft om in een lichtere gewichtsklasse te vechten, dat dit opweegt tegen het verlies in spierkracht door het vochtverlies. De effecten van dit gedrag op de lange termijn zijn echter onbekend. Het verschilt per sport of deelnemers aan toernooien hun gewicht ook zo snel verlagen en weer op peil brengen. Sommige vechtsporters in Nederland vertonen waarschijnlijk vergelijkbaar gedrag.
Bij judo doet men een steekproeven tussen de weging en de wedstrijd. Als sporters dan te zwaar zijn mogen zij niet meedoen. Judoka’s maken daarom misschien andere afwegingen in de keuze voor een bepaalde gewichtsklasse of strategie om gewicht te verliezen.
Bron
- Pallarés JG, Martínez-Abellán A, López-Gullón JM, Morán-Navarro R, De la Cruz-Sánchez E, Mora-Rodríguez R (2016). Muscle contraction velocity, strength and power output changes following different degrees of hypohydration in competitive Olympic combat sports. J. Int. Soc. Sports Nutr, 13: 1-9
